Hỏi Bác sĩ
Đặt lịch khám
Máu nhiễm mỡ đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến trong cuộc sống hiện đại, nhất là khi thói quen ăn uống nhiều dầu mỡ, ít vận động ngày càng gia tăng. Dù không gây triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu, nhưng nếu không được kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể âm thầm gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tắc nghẽn mạch máu. Việc nâng cao nhận thức và chủ động tầm soát sớm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch một cách hiệu quả hơn.
MÁU NHIỄM MỠ LÀ GÌ?
Máu nhiễm mỡ (hay còn gọi là mỡ máu cao) là tình trạng trong máu có quá nhiều chất béo, đặc biệt là những loại không tốt cho sức khỏe. Mỡ trong máu gồm nhiều loại, nhưng dễ gặp nhất là cholesterol xấu và chất béo trung tính. Trong khi đó, lượng cholesterol tốt lại không đủ để bảo vệ cơ thể.
Tình trạng này diễn ra âm thầm, không gây triệu chứng rõ ràng lúc đầu, nhưng nếu kéo dài sẽ tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, hay tắc nghẽn mạch máu.
Một số dấu hiệu có thể thấy khi mỡ máu cao lâu ngày
- Xuất hiện các cục u nhỏ màu vàng dưới da, thường thấy ở chân, tay, khuỷu tay, đầu gối hoặc quanh mắt (xanthelasma)
- Vòng trắng mờ quanh tròng đen mắt, gọi là vòng mỡ giác mạc – thường gặp ở người lớn tuổi.
Phân loại máu nhiễm mỡ
Máu nhiễm mỡ được chia thành hai nhóm chính: nguyên phát (do di truyền) và thứ phát (do ảnh hưởng từ bệnh lý hoặc lối sống).
Máu nhiễm mỡ nguyên phát (do di truyền)
Đây là loại máu nhiễm mỡ xuất hiện do yếu tố di truyền trong gia đình. Người bệnh có thể bị từ khi còn nhỏ hoặc khi chưa có các yếu tố nguy cơ rõ ràng trong sinh hoạt. Một số dạng thường gặp gồm:
- Tăng mỡ máu kết hợp có tính chất gia đình: Là tình trạng vừa tăng cholesterol xấu (LDL) vừa tăng chất béo trung tính, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch từ sớm.
- Tăng cholesterol máu di truyền hoặc đa gen: Là trường hợp lượng cholesterol trong máu tăng cao bất thường, ngay cả khi người bệnh không ăn nhiều chất béo.
- Tăng apolipoprotein B di truyền: Apolipoprotein B là thành phần chính của cholesterol xấu. Khi chỉ số này tăng cao, nguy cơ hình thành mảng xơ vữa trong lòng mạch máu cũng tăng theo.
Máu nhiễm mỡ thứ phát (do lối sống hoặc bệnh lý)
Loại này thường gặp hơn và thường liên quan đến:
- Bệnh tiểu đường
- Béo phì
- Chế độ ăn uống dư thừa dầu mỡ, ít vận động
- Một số rối loạn chuyển hóa trong cơ thể
Khác với máu nhiễm mỡ nguyên phát, máu nhiễm mỡ thứ phát có thể cải thiện được nếu người bệnh thay đổi lối sống lành mạnh và kiểm soát tốt các bệnh lý nền.
TRIỆU CHỨNG MÁU NHIỄM MỠ THƯỜNG GẶP
Thông thường, máu nhiễm mỡ không gây ra triệu chứng rõ ràng, nên người bệnh rất dễ chủ quan. Cách duy nhất để biết cơ thể có đang bị rối loạn mỡ máu hay không là thực hiện xét nghiệm máu, đặc biệt để kiểm tra mức cholesterol xấu (LDL).
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, lượng cholesterol xấu trong máu có thể tích tụ dần trong thành mạch máu, tạo thành mảng bám gây hẹp lòng mạch. Tình trạng này có thể dẫn đến xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ – những biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng.
Vì vậy, người bệnh nên chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo sớm như:
- Cảm giác buồn nôn, đau tức ngực
- Nói khó, tê yếu tay chân
- Huyết áp tăng cao đột ngột
- Mệt mỏi, khó thở bất thường
Nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được khám và làm xét nghiệm máu, từ đó kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề liên quan đến mỡ máu và tim mạch.
NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN MÁU NHIỄM MỠ
Có nhiều nguyên nhân khác nhau làm tăng nguy cơ bị máu nhiễm mỡ, trong đó bao gồm:
- Hút thuốc lá, béo phì, tuổi tác cao
- Lối sống ít vận động, ngồi nhiều, ít tập thể dục
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, đặc biệt là ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa (như mỡ động vật, đồ chiên rán, thức ăn nhanh)
- Uống nhiều rượu bia, làm tăng nồng độ chất béo trung tính trong máu
Ngoài ra, yếu tố giới tính và tình trạng sức khỏe nền cũng có ảnh hưởng:
- Phụ nữ trước mãn kinh thường có mức cholesterol xấu (LDL) thấp hơn. Tuy nhiên, sau khi mãn kinh, mức LDL có xu hướng tăng lên, làm tăng nguy cơ bị máu nhiễm mỡ và các bệnh tim mạch.
- Một số bệnh lý như đái tháo đường type 2, suy giáp, và bệnh thận mạn tính cũng có thể khiến mỡ máu tăng cao bất thường.
LÀM SAO BIẾT MÌNH BỊ MÁU NHIỄM MỠ?
Máu nhiễm mỡ được phát hiện thông qua xét nghiệm máu đơn giản. Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả các chỉ số như:
- Cholesterol toàn phần
- LDL (cholesterol xấu)
- HDL (cholesterol tốt)
- Chất béo trung tính (triglyceride)
Nếu một hoặc nhiều chỉ số này cao hơn mức bình thường, hoặc không nằm trong phạm vi an toàn, thì có thể bạn đang bị máu nhiễm mỡ.
Các chỉ số mỡ máu có thể thay đổi theo thời gian. Vì vậy, những người thuộc nhóm nguy cơ cao (như người lớn tuổi, người béo phì, người có bệnh nền…) nên xét nghiệm máu định kỳ mỗi năm để kiểm soát tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tim mạch hoặc kiểm tra ngay khi có dấu hiệu bất thường.
TÍNH NGUY HIỂM CỦA MÁU NHIỄM MỠ
Nếu không được điều trị, máu nhiễm mỡ lâu ngày có thể gây tắc nghẽn mạch máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trong đó nguy hiểm nhất là nhồi máu cơ tim và đột quỵ não. Ngoài ra, bệnh cũng có thể dẫn đến các vấn đề khác như hẹp động mạch vành hoặc tắc nghẽn mạch máu. Và bệnh lý thường gặp là viêm tụy cấp do tăng triglycerid.
ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG NGỪA MÁU NHIỄM MỠ
Điều trị máu nhiễm mỡ
Trường hợp máu nhiễm mỡ ở mức nhẹ, người bệnh có thể cải thiện bằng cách thay đổi thói quen ăn uống và tăng cường vận động mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu mức mỡ trong máu quá cao hoặc người bệnh có kèm theo các vấn đề sức khỏe khác như tim mạch, tiểu đường, thì bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị.
Loại thuốc và liều dùng sẽ được bác sĩ chỉ định dựa trên tình trạng cụ thể của từng người, nhằm kiểm soát mỡ máu hiệu quả và giảm nguy cơ biến chứng tim mạch trong tương lai.
Phòng ngừa máu nhiễm mỡ
Để phòng ngừa và cải thiện tình trạng máu nhiễm mỡ, người bệnh nên xây dựng thói quen sống lành mạnh mỗi ngày. Cụ thể:
- Ăn uống hợp lý: Ưu tiên trái cây và rau củ như táo, chuối, nho, mâm xôi, bông cải xanh, bắp cải, cà rốt, rau lá xanh, hành tây, đậu Hà Lan, cà chua… Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, nhiều calo. Nên ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu chất xơ và các loại hạt.
- Vận động thường xuyên: Duy trì tập thể dục đều đặn mỗi ngày để tăng cường sức khỏe tim mạch, hỗ trợ kiểm soát mỡ máu.
- Kiểm soát căng thẳng: Cố gắng giữ tinh thần thoải mái, tránh lo âu, nóng giận hay làm việc quá sức.
- Xây dựng những thói quen tích cực khác: Giữ cân nặng ổn định, đặc biệt là vòng eo lý tưởng. Bỏ thuốc lá, hạn chế tối đa rượu, bia; hạn chế chất béo xấu và cholesterol trong khẩu phần ăn. Ăn nhạt, không dùng quá 1 muỗng cà phê muối mỗi ngày. Tránh ngủ ngày quá nhiều, tránh căng thẳng, lo lắng hoặc làm việc quá sức. Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi và điều chỉnh kịp thời nếu có bất thường.
LƯU Ý KHI CHĂM SÓC NGƯỜI BỊ MÁU NHIỄM MỠ
Khi chăm sóc người bị máu nhiễm mỡ, cần hạn chế các thực phẩm nhiều chất béo xấu như: thịt đỏ, sữa nguyên kem, bơ thực vật, bánh quy, bánh ngọt… Thay vào đó, nên bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, cá trích, hạt óc chó, hạt lanh… và tăng cường chất xơ hòa tan từ yến mạch, đậu tây, táo, lê để giảm hấp thu cholesterol vào máu.
Khuyến khích người bệnh bỏ thuốc lá nếu đang hút. Sau 3 tháng bỏ thuốc, tuần hoàn máu và phổi sẽ cải thiện; sau 1 năm, nguy cơ bệnh tim giảm xuống còn một nửa so với người hút thuốc.
Hướng dẫn người bệnh vận động đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần; hoặc tập aerobic 20 phút/lần, 3 lần/tuần. Nên lồng ghép hoạt động vào thói quen hằng ngày như: đi thang bộ, đi bộ lúc nghỉ trưa, đứng nấu ăn, làm vườn…
KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ MÁU NHIỄM MỠ Ở ĐÂU TẠI LONG AN?
Bệnh viện Đại học Y Tân Tạo là cơ sở y tế hiện đại với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị tiên tiến và môi trường khám chữa bệnh thân thiện. Khoa Nội Tổng Hợp tại đây chuyên tiếp nhận và điều trị các bệnh lý nội khoa phổ biến như máu nhiễm mỡ, cao huyết áp, tiểu đường,… với phương châm tận tâm – hiệu quả – an toàn. Liên hệ để được tư vấn và đặt lịch khám ngay hôm nay.
—————————————————
🚩 Lô 10, KCN Tân Đức, xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Đặt lịch khám TẠI ĐÂY 
Y tế cho doanh nghiệp: 0768 999 115 (Điện thoại/Zalo)💌 Email: info@benhvientantao.com
🌏 Website: https://benhvientantao.com
Chỉ đường: Google Map đến Bệnh viện