Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10

Chủ đề của Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10 năm 2023 do Tổ chức Sức khỏe Tâm thần Thế giới đặt ra là “Sức khỏe tâm thần là quyền phổ quát của con người”

Sức khỏe tâm thần được xem là một căn bệnh tiềm ẩn, một bộ phận không thể tách rời trong định nghĩa về sức khỏe. Trong đó, sức khỏe tâm thần không chỉ là không bị mắc rối loạn tâm thần, mà còn bao hàm trạng thái thoải mái, sự tự tin vào năng lực bản thân, tính tự chủ, năng lực và khả năng nhận biết những tiềm năng của bản thân.

Sức khỏe tâm thần là gì?

Theo WHO, sức khỏe tâm thần được xem như trạng thái khỏe mạnh của cá nhân mà ở đó họ có thể nhận ra tiềm năng của riêng mình, đối mặt với những căng thẳng thông thường trong cuộc sống, và có thể làm việc một cách hiệu quả, đóng góp cho xã hội.

Một người có sức khỏe tâm thần tốt là người:

– Có khả năng tư duy/ suy nghĩ rõ ràng và logic.

– Có khả năng giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.

– Có khả năng tương tác, giao tiếp tốt với mọi người xung quanh (bạn bè, đồng nghiệp, gia đình…).

Rối loạn tâm thần là gì?

Rối loạn tâm thần là hội chứng xáo trộn đáng kể về nhận thức, cảm xúc, hoặc hành vi của cá nhân, trạng thái rối loạn chức năng về tâm lý, sinh lý, rối loạn quá trình phát triển tâm thần. Rối loạn tâm thần thường đi kèm với suy giảm nghiêm trọng ở cá nhân về tương tác xã hội, nghề nghiệp, hay những hoạt động quan trọng khác trong đời sống của họ.

Có nhiều loại rối loạn tâm thần khác nhau, với các biểu hiện khác nhau. Chúng thường được đặc trưng bởi sự kết hợp của những suy nghĩ, nhận thức, cảm xúc, hành vi và mối quan hệ bất thường với người khác. Rối loạn tâm thần thường được phân ra sáu nhóm chính:

– Các rối loạn tâm thần thường gặp như trầm cảm, lo âu

– Các rối loạn liên quan lệ thuộc rượu bia, ma túy

– Các rối loạn tâm thần nặng như loạn thần

– Chậm phát triển tâm thần

– Các vấn đề sức khỏe tâm thần ở người già (như rối loạn trí nhớ)

– Các vấn đề sức khỏe tâm thần ở trẻ em (như tự kỷ)

Theo Báo cáo Sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của trẻ em và thanh niên năm 2015, tỷ lệ hiện mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần chung ở Việt Nam từ 8% đến 29% đối với trẻ em và vị thành niên. Hơn 3 triệu trẻ em có nhu cầu về các dịch vụ sức khỏe tâm thần. Các loại hình vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến nhất trong trẻ em Việt Nam là các vấn đề hướng nội như lo âu, trầm cảm, cô đơn,và các vấn đề hướng ngoại như tăng động và giảm chú ý.

Hiện nay, vấn đề rối loạn tâm thần đang có chiều hướng gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt sau đại dịch Covid-19. Tỷ lệ mắc 10 rối loạn tâm thần thường gặp là 14,9% dân số, nghĩa là có gần 15 triệu người. Ai cũng có thể mắc rối loạn tâm thần, ít nhất là ở một giai đoạn, thời điểm nào đó của cuộc đời.

Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới năm 2023 với chủ đề “Sức khỏe tâm thần là quyền phổ quát của con người” nhằm nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần và thúc đẩy sự thay đổi tích cực cho sức khỏe tâm thần của mọi người. Đây cũng là cơ hội để nói về sức khỏe tâm thần, cách chúng ta cần chăm sóc nó và tầm quan trọng của việc được giúp đỡ nếu bạn đang gặp khó khăn.

Duy Khang