Tết là một trong những dịp lễ hội tụ rất nhiều món ăn ngon, đa số là món ăn khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, đa phần các món ăn chứa nhiều gia vị chế biến và nhiều dầu mỡ lại có nguy cơ tiềm ẩn các vấn đề sức khỏe nếu dung nạp vào cơ thể quá nhiều. Vậy dinh dưỡng ngày Tết cần lưu ý những gì? Một chế độ dinh dưỡng như thế nào để có thể vừa vui Tết vừa cân bằng cho sức khỏe của cả gia đình? Hãy cùng Bệnh viện Đại học Y Tân Tạo tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
NHỮNG SAI LẦM TRONG CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG NGÀY TẾT
Mất cân bằng dinh dưỡng trong các bữa ăn
Vào những ngày Tết, các gia đình thường “tích trữ” rất nhiều thực phẩm, bao gồm bánh chưng, bánh tét, thịt kho tàu, kẹo ngọt, bánh mứt,… Trong khi đó, các loại rau xanh, trái cây – những thực phẩm được khuyến nghị nên ăn nhiều trong mỗi bữa ăn lại “vắng bóng”.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc ăn quá nhiều thức ăn được chế biến từ thịt, bánh chưng, bánh tét, thức ăn nhiều dầu mỡ, bánh kẹo ngọt,… mà không bổ sung rau xanh, trái cây sẽ dễ dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng. Cơ thể tích tụ nhiều tinh bột, chất đạm, chất béo; hậu quả là dễ tăng cân và không tốt cho những người mắc các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh thận,…
Bỏ bữa hoặc ăn dồn bữa
Tết cũng là khoảng thời gian mà bất kỳ ai cũng muốn được nghỉ ngơi, vui chơi thoải mái. Do đó một số quy tắc ăn uống thường ngày cũng dễ bị phá vỡ. Trong đó, việc bỏ bữa, ăn dồn bữa là tình trạng xảy ra thường xuyên ở nhiều người. Điều này hoàn toàn không nên, bởi nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Bỏ bữa có thể dẫn đến đau dạ dày, giảm lượng đường trong máu, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất… Còn nếu thường xuyên ăn dồn bữa sẽ làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gây khó tiêu, tăng cân nhanh.
Tích trữ quá nhiều thức ăn
Nhiều gia đình mỗi khi đến Tết sẽ có một thói quen “truyền thống”, đó chính là tích trữ rất nhiều thức ăn. Có thể hiểu do cuộc sống trước kia còn nhiều thiếu thốn, vất vả nên Tết là dịp để bù cho một năm lao động cực nhọc. Ngoài ra, việc chuẩn bị dư dả các món ăn trong ngày Tết còn mang ý nghĩa cầu mong cho một năm mới sung túc, đủ đầy.
Tuy nhiên, cuộc sống ngày nay khi mọi thứ đều trở nên tiện lợi hơn, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo việc tích trữ nhiều thực phẩm trong nhiều ngày là không nên. Bởi tích trữ và bảo quản thực phẩm không đúng cách có thể khiến thức ăn bị hư hỏng, khi ăn vào dễ gây tình trạng rối loạn tiêu hóa hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa. Hơn nữa, thực phẩm tích trữ lâu dễ bị mất chất, biến đổi chất và mùi vị so với thực phẩm tươi mới.
Bỏ qua hoặc xem nhẹ các bệnh về đường tiêu hóa
Theo thống kê, trong các dịp lễ, Tết, tỷ lệ người bị mắc các bệnh về đường tiêu hóa tăng đột biến do ăn nhiều đạm, chất béo có trong các món ăn chế biến trong những ngày Tết, ăn phải thức ăn bị hư hỏng (thức ăn thừa, hâm lại nhiều lần hoặc để lâu trong môi trường ngoài mà không bảo quản đúng cách), thực phẩm chứa chất bảo quản,…
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG HỢP LÝ CHO NGÀY TẾT
Dù là ai và trong bất kỳ dịp nào, thì chế độ dinh dưỡng ngày thường hay trong những dịp lễ Tết cũng cần lưu ý như sau:
- Cân bằng các nhóm chất: đạm, bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Không ăn quá no, không bỏ bữa mà nên ăn vừa phải và đúng bữa, đúng giờ.
- Không ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thay vào đó tăng cường ăn các thực phẩm tươi sống, tự nhiên, rau xanh và trái cây.
Bên cạnh những lưu ý trên, dưới đây là những lưu ý dinh dưỡng ngày Tết cho từng nhóm đối tượng trong gia đình.
Dinh dưỡng đối với trẻ em
Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm chứa nhiều tinh bột, dầu mỡ, chất béo và đồ ngọt, các loại nước ngọt, nước có ga, nước trái cây đóng hộp,… Vì chúng dễ gây đầy bụng khó tiêu, chưa kể còn rất giàu năng lượng dễ gây thừa cân, béo phì.
Trong một ngày, cần đảm bảo đầy đủ 3 bữa chính và 2 bữa phụ cho trẻ. Chú ý chế biến món ăn cho trẻ dễ ăn và dễ tiêu hóa. Tăng cường cho trẻ ăn rau củ quả tươi, trái cây thay vì thực phẩm chế biến sẵn.
Dinh dưỡng đối với phụ nữ mang thai
Đối với phụ nữ đang mang thai, cần hạn chế ăn các món ăn chiên, rán nhiều dầu mỡ. Vì chúng có thể khiến người mẹ tăng cân và làm tình trạng nghén trở nên nặng hơn. Bên cạnh đó, cũng không nên ăn các loại bánh mứt ngọt, thực phẩm chế biến sẵn, món lẩu (nếu chưa nấu chín kỹ rất dễ bị nhiễm giun sán, ký sinh trùng). Cũng không ăn các món ăn lên men chua như dưa hành, dưa kiệu,…; Thực phẩm giàu tinh bột như bánh chưng, bánh tét. Ngoài ra, cũng không nên uống rượu, bia, trà, cà phê và nước uống có ga.
Thay vào đó, mẹ bầu nên ăn các thực phẩm tươi sống được nấu chín kỹ, ăn nhiều các loại hoa quả và trái cây để tăng cường vitamin và chất xơ. Cũng cần ăn các loại hạt như hạnh nhân, hạt óc chó, hướng dương, hạt bí,… để bổ sung các axit béo thiết yếu và khoáng chất… cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Bên cạnh đó, mẹ bầu có thể uống nước ép trái cây ít đường và ưu tiên những loại trái cây ít ngọt, nước đun sôi để nguội và sữa (nếu muốn).
Dinh dưỡng đối với người cao tuổi
Đối với người cao tuổi, ngoài nguyên tắc chung về chế độ dinh dưỡng ngày Tết nêu trên còn cần tuân thủ nguyên tắc dinh dưỡng như sau:
- Ăn chậm, nhai kỹ thức ăn. Thực đơn thay đổi theo từng bữa ăn, tránh ăn lại nhiều lần một món.
- Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, không ăn quá no gây khó tiêu.
- Hạn chế ăn thực phẩm có hàm lượng muối cao (thực phẩm chế biến sẵn, các món muối chua,…), thực phẩm nhiều dầu mỡ… Thay vào đó, người lớn tuổi nên ăn các món ăn dạng hấp, luộc, hầm, thái nhỏ và mềm để dễ nhai và dễ tiêu hóa.
- Người cao tuổi cũng cần tránh ăn bánh kẹo ngọt, thực phẩm chứa nhiều tinh bột và chất béo như bánh chưng, giò thủ, thịt nấu đông,…
- Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày (1,5 – 2 lít/ngày). Ngoài ra, có thể uống thêm sữa, trà sen,… tránh uống cà phê, nước trà quá đặc; cũng như rượu bia, nước ngọt.
Dinh dưỡng đối với người mắc bệnh mạn tính
Những người mắc bệnh mãn tính như tim mạch, huyết áp cao, viêm loét dạ dày,… cần lưu ý:
- Người bị viêm loét dạ dày: Tránh ăn các thức ăn chua, cay, thức ăn có chất bảo quản hoặc thực phẩm giàu chất đạm, chất béo. Ngoài ra cũng nên tránh bia, rượu, nước trà quá đặc. Đặc biệt là không nên ăn quá no, quá nhiều thức ăn trong một bữa.
- Người bị huyết áp cao, bệnh tim mạch: Tránh ăn các thực phẩm chế biến sẵn, chứa lượng muối nhiều, thực phẩm nhiều dầu mỡ/chiên xào.
- Người bị tiểu đường: Cần hạn chế ăn nhiều thực phẩm giàu tinh bột, có lượng đường cao…
CÁCH BẢO QUẢN THỰC PHẨM ĐẢM BẢO DINH DƯỠNG CHO NGÀY TẾT
Để tránh gặp phải tình trạng thực phẩm bị vi khuẩn xâm nhập hư hỏng, khiến các món ăn không còn dinh dưỡng, hãy bỏ túi các mẹo sau:
- Với thực phẩm tươi sống (thịt, cá, tôm, cua,…): Cần rửa sạch, để ráo nước, phân loại và cho vào túi đựng thực phẩm hoặc các hộp nhựa bảo quản trong ngăn đông. Đến bữa, rã đông vừa đủ các thực phẩm cần sử dụng.
- Với các loại rau củ, trái cây: Rửa và loại bỏ những phần bị dập, hư hỏng, để ráo và cho vào túi đựng thực phẩm buộc kín, bảo quản trong ngăn mát. Đặc biệt với trái cây, khi nào ăn mới gọt vỏ, không nên gọt vỏ trước.
- Với thực phẩm đã nấu chín: Sau khi nấu chín, để nguội, chia ra từng phần đủ dùng và cho vào hộp có nắp đậy hoặc sử dụng màng bọc thực phẩm bọc lại và cho vào ngăn mát tủ lạnh. Các loại bánh như bánh chưng, bánh tét: Cất nơi thoáng mát, không đè hoặc để bất cứ vật gì lên bánh. Tốt nhất nên treo bánh lên.
- Giò, nem, chả: Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và nhanh chóng dùng hết trong vòng 1 tuần.
Cần lưu ý các loại túi, hộp sử dụng để bảo quản thức ăn trong tủ lạnh phải lựa chọn các loại túi, hộp có mức chịu nhiệt thích hợp, tái sử dụng được, an toàn cho sức khỏe.
Bài viết trên đây là nội dung chia sẻ chế độ dinh dưỡng ngày Tết cho từng nhóm đối tượng. Hy vọng qua bài viết này sẽ mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích. Cuối cùng, để đảm bảo các món ăn dinh dưỡng ngày Tết thật sự an toàn cho sức khỏe, bạn hãy sử dụng chúng trong thời hạn quy định. Đồng thời, cần tuân thủ các quy tắc bảo quản cho từng loại thực phẩm, giúp thực phẩm luôn tươi ngon và an toàn vệ sinh, cũng như sức khỏe cho cả gia đình.
—————————————————
🚩 Lô 10, KCN Tân Đức, xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Đặt lịch khám TẠI ĐÂY
Y tế cho doanh nghiệp: 0768 999 115 (Điện thoại/Zalo)
💌 Email: info@benhvientantao.com – benhvientantao@gmail.com
🌏 Website: https://benhvientantao.com