Hỏi Bác sĩ
Đặt lịch khám
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu không chỉ giúp cung cấp dưỡng chất cho sự phát triển toàn diện của thai nhi, mà còn giúp cho người mẹ được tăng cường sức khỏe, đảm bảo cho mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và sinh con được thuận lợi. Vì thế, nắm bắt rõ nhu cầu dinh dưỡng của bà bầu ở từng giai đoạn của thai kỳ là điều rất cần thiết. Hãy cùng Bệnh viện Đại học Y Tân Tạo tìm hiểu về nhu cầu dinh dưỡng, cũng như các thực phẩm mà mẹ bầu cần bổ sung trong bài viết dưới đây.
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG 3 THÁNG ĐẦU THAI KỲ
3 tháng đầu thai kỳ được coi là giai đoạn phát triển quan trọng nhất của thai nhi. Giai đoạn này, thai nhi sẽ phát triển các bộ phận như: hệ thống thần kinh, não, tủy sống, tim và hệ tuần hoàn, các cơ quan nội tạng, chân, tay, mắt, mũi,… Để phát triển toàn diện, thai nhi cần được cung cấp đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các vi chất cần thiết như axit folic, canxi, sắt, vitamin D,… Nếu người mẹ không cung cấp đủ chất dinh dưỡng thì có thể gây dị tật thai nhi, suy dinh dưỡng bào thai hoặc thậm chí là sảy thai. Vì vậy, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng cho bà bầu trong 3 tháng đầu mang thai là vô cùng cần thiết.
Nhu cầu dinh dưỡng
- Năng lượng: Trung bình, bà mẹ mang thai 3 tháng đầu cần cung cấp khoảng 2300 – 2400 Kcal/ngày.
- Axit folic: Giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh hay tật nứt đốt sống trong bào thai.
- Protein: Rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển nhanh của mô bào thai. Protein còn giúp tăng trưởng mô vú và tử cung trong thai kỳ, tăng cường sản sinh máu, đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Trong giai đoạn này, thai phụ cần khoảng 85g – 90g protein/ngày.
- Sắt: Bà bầu cần được cung cấp đủ 36g – 40g sắt/ngày để phòng ngừa thiếu máu.
- Vitamin A: Mẹ bầu cần được cung cấp đủ 600mcg vitamin A/ngày.
- Canxi và vitamin D là 2 thành phần dinh dưỡng quan trọng trong việc hình thành hệ xương của thai nhi.
- Vitamin C: Có tác dụng ngăn ngừa các triệu chứng cảm lạnh cho mẹ, giúp xương bé chắc khỏe hơn.
- Các nguyên tố vi lượng như Magie, selen, i-ốt, kẽm, vitamin nhóm B, DHA,… cũng cần được bổ sung vào chế độ dinh dưỡng 3 tháng đầu cho mẹ bầu.
Các thực phẩm cần bổ sung
Các loại thực phẩm mà thai phụ cần bổ sung để có thể cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết nêu ở phần trên cho cơ thể, bao gồm: các loại rau có màu xanh thẫm, thịt (thịt nạc đỏ), cá, trứng, sữa, ngũ cốc, các loại đậu, các loại hạt, các loại trái cây có màu vàng hoặc đỏ. Ngoài ra, để có thể hấp thụ tốt canxi và vitamin D, mẹ bầu nên tắm nắng sớm thường xuyên.
Các thực phẩm nên tránh
Bên cạnh những thực phẩm cần được bổ sung, phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu thai kỳ cần tránh các nhóm thực phẩm như sau:
- Dứa (thơm): Vì dứa chứa các Bromelain – nguyên nhân gây co thắt ở phụ nữ mang thai, dẫn đến sảy thai.
- Cua: Nên hạn chế ăn cua ở giai đoạn đầu của thai kỳ bởi chúng có thể làm tử cung co lại, gây xuất huyết bên trong hoặc thậm chí là thai chết lưu. Ngoài ra, cua có hàm lượng cholesterol cao, không tốt cho sức khỏe của thai phụ.
- Lô hội (nha đam): Nha đam có thể gây xuất huyết vùng chậu dẫn tới sảy thai.
- Hạt mè (vừng): Hạt vừng khi kết hợp với mật ong có thể dẫn tới sảy thai. Tuy nhiên, bà bầu có thể ăn hạt vừng đen trong giai đoạn cuối của thai kỳ để sinh con dễ dàng hơn.
- Gan động vật: Gan động vật có chứa nhiều vitamin A, tuy nhiên bà bầu chỉ nên ăn 1 – 2 lần/tháng. Vì nếu ăn gan động vật quá nhiều sẽ dẫn tới tích tục nhiều retinol có thể gây hại cho thai nhi.
- Đu đủ: Đu đủ xanh hoặc ương có chứa các enzyme có thể dẫn đến cơn co thắt tử cung gây sảy thai.
- Chùm ngây: Chùm ngây có chứa nhiều alpha sitosterol có hại cho phụ nữ mang thai vì có thể dẫn đến sảy thai.
- Chế phẩm từ sữa chưa tiệt trùng: Có chứa vi khuẩn listeria có hại cho phụ nữ mang thai.
- Thực phẩm sống: Có một loại ký sinh trùng là toxoplasma sống trên rau, thịt chưa được rửa kỹ, nấu chín có thể gây hại cho sự phát triển tâm thần của thai nhi.
- Hải sản có hàm lượng thủy ngân cao như cá kiếm, cá kình, cá thu,… Đồng thời, bà bầu cũng không nên ăn hải sản tươi sống vì chúng có thể tồn tại vi khuẩn, virus gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé.
- Các chất kích thích như cà phê, rượu, bia và các chất chứa cồn làm tăng nguy cơ sảy thai, gây dị tật thai nhi hoặc khiến trẻ chậm phát triển.
- Muối: Giảm muối trong thực đơn đối với những thai phụ đang bị phù, tăng huyết áp hoặc bị nhiễm độc thai nghén để phòng ngừa nguy cơ tai biến khi sinh.
Ngoài ra, 3 tháng đầu thai kỳ là giai đoạn khá nhạy cảm, các mẹ bầu thường bị nghén khá nhiều ở giai đoạn này vì có sự thay đổi cân bằng nội tiết trong cơ thể và chưa thích nghi. Vì thế, trong giai đoạn này nên chú ý ăn chậm, nhai kỹ, ăn các thức ăn mềm, dễ tiêu, hạn chế không nằm ngay sau khi ăn, và sau mỗi cử ăn nên ngồi nghỉ ngơi hoặc đi lại nhẹ nhàng khoảng 30 phút.
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG 3 THÁNG GIỮA THAI KỲ
Nhu cầu dinh dưỡng
Với sản phụ mang thai trong 3 tháng giữa sẽ cần thêm 360 kcal.ngày, tức là khoảng 2500 kcal/ngày. Việc cung cấp đủ nhu cầu năng lượng trong quá trình mang thai giúp thai phụ tăng cân đều đặn.
Nhu cầu về chất dinh dưỡng thiết yếu:
- Chất đạm: Cần thiết để hình thành bào thai, nhau thai và mô cơ thể mẹ.
- Chất béo: Rất cần thiết cho việc xây dựng màng tế bào và hệ thống thần kinh của thai nhi, đồng thời cung cấp năng lượng, giúp thai phụ hấp thu các vitamin tan trong dầu.
- Bổ sung chất xơ và uống nhiều nước để giảm nguy cơ táo bón, trĩ.
Ngoài ra, sản phụ mang thai đến giai đoạn 3 tháng giữa thai kỳ cần bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất, bao gồm: canxi, axit folic, vitamin D, vitamin A, vitamin B1, vitamin C, sắt, I-ốt, Kẽm.
Các thực phẩm cần bổ sung
Để đáp ứng đầy đủ các dưỡng chất cần thiết nếu trên, mẹ bầu cần bổ sung các nhóm thực phẩm như:
- Thực vật: rau xanh như bông cải xanh, bắp cải, các loại đậu, măng tây, ngũ cốc, khoai lang, trái cây.
- Động vật: cá, tôm đồng, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa, thịt động vật.
- Các chất béo như mỡ động vật, dầu dừa, dầu cọ, với lượng ít; dầu nành, dầu mè, mỡ cá với lượng nhiều hơn.
Ngoài ra, mẹ bầu cũng nên tắm nắng sớm thường xuyên để giúp cơ thể hấp thu vitamin D và canxi tốt hơn.
Các thực phẩm nên tránh
Phụ nữ mang thai trong suốt thai kỳ, đặc biệt là 3 tháng giữa cần lưu ý những điều dưới đây:
- Tuyệt đối không hút thuốc, uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích. Đồng thời tránh xa những người hút thuốc, để không hít phải khói thuốc độc hại. Bởi khói thuốc sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bà bầu và sự phát triển của thai nhi.
- Giảm ăn các gia vị cay, chua như ớt, tiêu, giấm, tỏi.
- Hạn chế uống cà phê vác các thức ăn được chế biến sẵn.
- Chọn thực phẩm tươi, sạch và có giá trị dinh dưỡng cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín.
- Nếu bị nghén, nên chia nhỏ các bữa ăn và tránh thức ăn có mùi.
- Giảm ăn mặn với những thai phụ bị phù, tăng huyết áp.
- Hạn chế đồ ngọt vì dễ gây tiểu đường thai kỳ.
- Bữa ăn của thai phụ nên đa dạng nhiều loại thực phẩm khác nhau.
- Uống nhiều nước.
- Việc dùng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG 3 THÁNG CUỐI THAI KỲ
Nhu cầu dinh dưỡng
Nhu cầu dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ có nhiều thay đổi so với hai giai đoạn trước.
- Năng lượng: tăng thêm 475 kcal/ngày so với người bình thường.
- Protein: tăng 18g/ngày.
- Chất béo: chiếm 20 – 25% tổng số năng lượng (60g chất béo/ngày).
- Vitamin: Vitamin A, vitamin D, vitamin B12, vitamin B1, vitamin C, folic cũng cần nhiều hơn hai giai đoạn trước.
- Chất khoáng: canxi (1000 mg/ngày), sắt (tăng từ 15 – 30 mg/ngày so với khi chưa mang thai), kẽm,…
Các thực phẩm cần bổ sung
- Nhóm thực vật: Các loại rau màu xanh thẫm như rau bina, cải xoăn,… Các loại trái cây sấy khô như nho khô, mơ khô, hạt bí ngô, vừng,… Các loại đậu như đậu nành, đậu xanh, đậu lăng, đậu đen,… Các loại ngũ cốc như cám yến mạch, lúa mạch,… Hạt hạnh nhân, atiso,…
- Nhóm động vật: Thịt đỏ, thịt gia cầm, trứng, các loại cá béo như cá ngừ,…
- Trái cây: cam, quýt, chanh, dưa,…
- Các chế phẩm từ sữa như sữa chua, sữa, phô mai, paneer.
Các thực phẩm nên tránh
- Hạn chế thực phẩm cay và béo;
- Không nên sử dụng thực phẩm giàu natri như khoai tây chiên giòn, dưa chua, nước sốt, thực phẩm đóng hộp và sốt cà chua.
- Thuốc thêm nhiều nước để điều chỉnh nồng độ natri trong cơ thể.
- Tránh đồ uống có ga và caffeine;
- Tuyệt đối không được sử dụng rượu, chất kích thích.
- Hạn chế đồ ăn vặt như gà rán, hamburger, snack. Hãy lựa chọn những thức ăn nhẹ như: bánh mì, các loại hạt.
Bài viết trên đây là nội dung chia sẻ về chế độ dinh dưỡng cho bà bầu trong suốt thời kỳ mang thai. Hy vọng đây sẽ là những thông tin bổ ích dành cho bạn. Liên hệ đến chúng tôi để được tư vấn và đặt lịch khám khi có nhu cầu.
—————————————————
🚩 Lô 10, KCN Tân Đức, xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Đặt lịch khám TẠI ĐÂY 
Y tế cho doanh nghiệp: 0768 999 115 (Điện thoại/Zalo)💌 Email: info@benhvientantao.com – benhvientantao@gmail.com
🌏 Website: https://benhvientantao.com
Chỉ đường: Google Map đến Bệnh viện