Bệnh hen suyễn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

 

Hen suyễn là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến trên thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), số ca mắc hen suyễn đang gia tăng, đặc biệt ở các nước như Mỹ, Pháp, Áo và Phần Lan. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh lý  hô hấp, chỉ đứng sau ung thư phổi.

Tại Việt Nam, hen suyễn cũng rất phổ biến, đặc biệt ở trẻ em. Nhóm tuổi 12-13 có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất khu vực châu Á. Tuy nhiên, nhiều trường hợp bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời do các triệu chứng không rõ ràng, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

HEN SUYỄN LÀ GÌ?

Hen suyễn là một bệnh lý viêm mạn tính của đường hô hấp, khiến niêm mạc phế quản bị sưng viêm và trở nên nhạy cảm với các tác nhân kích thích. Khi bệnh nhân tiếp xúc với yếu tố kích hoạt, đường thở sẽ bị co thắt, gây ra tình trạng tắc nghẽn, khó thở và ho kéo dài.

bệnh hen suyễn là gì

Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở trẻ em và người có cơ địa dị ứng. Nếu không được kiểm soát tốt, hen suyễn có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP CỦA HEN SUYỄN

Các triệu chứng của hen suyễn có thể xuất hiện bất chợt theo cơn hoặc kéo dài dai dẳng. Mỗi người có thể có biểu hiện khác nhau, nhưng nhìn chung, các dấu hiệu thường gặp bao gồm:

  • Khó thở: Đặc biệt vào ban đêm hoặc khi thời tiết thay đổi.
  • Ho khan kéo dài: Ho có thể đi kèm với đờm trong, đặc và dính.
  • Khò khè: Xuất hiện khi thở, đặc biệt dễ nhận biết ở trẻ em.
  • Tức ngực: Cảm giác bó chặt hoặc nặng nề ở vùng ngực.

Khi bệnh trở nặng, các triệu chứng có thể xuất hiện thường xuyên hơn, khiến bệnh nhân phải dùng thuốc giãn phế quản nhiều hơn để cắt cơn hen. Nếu không được điều trị kịp thời, cơn hen cấp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

NHỮNG AI DỄ MẮC HEN SUYỄN?

Hen suyễn không phải ai cũng mắc phải, nhưng một số đối tượng có nguy cơ cao hơn so với người bình thường. Dưới đây là những nhóm người dễ bị bệnh:

  • Người có cơ địa dị ứng: Hen suyễn thường liên quan đến các bệnh dị ứng như viêm mũi dị ứng, chàm, viêm da dị ứng.
  • Trẻ nhỏ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp nhiều lần: Các đợt nhiễm trùng tái diễn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
  • Người có yếu tố di truyền: Nếu bố mẹ mắc hen suyễn, nguy cơ mắc bệnh của con cái sẽ cao hơn.
  • Người sống trong môi trường ô nhiễm: Khói bụi, hóa chất, khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ khởi phát hen suyễn.
  • Người thừa cân, béo phì: Béo phì có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp, dẫn đến hen suyễn.

bệnh hen suyễn - đối tượng

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH HEN SUYỄN

Bệnh hen suyễn có thể bị kích thích bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ môi trường đến lối sống. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

  • Khói thuốc lá: Hút thuốc lá chủ động hoặc thụ động đều có thể làm tổn thương phổi và kích thích cơn hen.
  • Mạt bụi nhà: Các hạt bụi siêu nhỏ có trong chăn, nệm, thảm trải sàn có thể gây kích ứng đường hô hấp.
  • Ô nhiễm không khí: Khói xe, khói nhà máy, khí thải từ bếp than là những tác nhân nguy hiểm.
  • Dị ứng với gián: Gián và phân gián là nguyên nhân gây dị ứng phổ biến trong nhà.
  • Lông thú cưng: Chó, mèo, chim cảnh có thể mang theo lông và bụi gây dị ứng.
  • Thực phẩm chứa chất bảo quản: Một số thực phẩm đóng hộp chứa sulfite có thể kích thích cơn hen.
  • Không khí lạnh: Thời tiết lạnh và hanh khô có thể làm cho đường thở dễ bị co thắt hơn.

nguyên nhân bệnh hen suyễn

BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM CỦA HEN SUYỄN

Hen suyễn không chỉ ảnh hưởng đến hô hấp mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt:

  • Khí phế thũng, tâm phế mạn: Khiến phổi bị tổn thương không hồi phục.
  • Xẹp phổi: Thường gặp ở trẻ em bị hen suyễn kéo dài.
  • Tràn khí màng phổi: Một biến chứng hiếm nhưng có thể đe dọa tính mạng.
  • Tác dụng phụ do thuốc: Việc lạm dụng corticoid trong điều trị có thể gây loãng xương, tăng huyết áp, suy tuyến thượng thận.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HEN SUYỄN

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm hen suyễn, nhưng bệnh có thể được kiểm soát tốt bằng các biện pháp sau:

  • Sử dụng thuốc theo chỉ định: Có hai nhóm thuốc chính là thuốc kiểm soát dài hạn và thuốc cắt cơn.
  • Tránh các yếu tố kích thích: Hạn chế tiếp xúc với khói bụi, lông thú, hóa chất độc hại.
  • Rèn luyện sức khỏe: Lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga để tăng cường thể lực.
  • Tái khám định kỳ: Điều này giúp bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp.
  • Tránh các yếu tố gây kích thích, khởi phát cơn hen theo cơ địa của từng bệnh nhân khác nhau

CÁCH PHÒNG NGỪA HEN SUYỄN

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và kiểm soát tốt hen suyễn bằng các biện pháp sau:

  • Tránh khói thuốc lá: Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc lá, kể cả khói thuốc thụ động. Ngoài khói thuốc lá thì bếp than, củi, thắp nhang, nơi có nhiều khói… cũng cần tránh 
  • Giữ nhà cửa sạch sẽ: Vệ sinh chăn gối, thảm và rèm cửa thường xuyên để loại bỏ mạt bụi, hoặc các thiết bị làm mát trong nhà: quạt, máy lạnh cần được vệ sinh thường xuyên, định kỳ
  • Chế độ ăn uống hợp lý: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin, omega-3 để tăng cường sức đề kháng.
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Giúp hạn chế hít phải bụi bẩn, phấn hoa và các chất kích thích khác.
  • Các đối tượng bệnh nhân hen nên tiêm ngừa cúm định kỳ hàng năm. 

bệnh hen suyễn - phòng ngừa

Hen suyễn là bệnh lý mạn tính cần được kiểm soát chặt chẽ để tránh các biến chứng nguy hiểm. Việc tuân thủ phác đồ điều trị, duy trì lối sống lành mạnh và tái khám định kỳ sẽ giúp người bệnh có cuộc sống ổn định hơn.

Để được tư vấn và kiểm tra sức khỏe hô hấp, hãy liên hệ ngay với Bệnh viện Đại học Y Tân Tạo. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp bạn chẩn đoán, điều trị và đưa ra giải pháp phù hợp nhất.

Đăng ký lịch khám để được tư vấn và điều trị phù hợp

    —————————————————

    🏥 BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y TÂN TẠO
    🚩 Lô 10, KCN Tân Đức, xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
    📱 Đặt lịch khám TẠI ĐÂY 
    🚨 Hotline Cấp cứu 24/7: 0704 911 115
    ☎ Chăm sóc khách hàng: 0272 3769 727
    ☎️ Y tế cho doanh nghiệp: 0768 999 115 (Điện thoại/Zalo)
    💌 Email: info@benhvientantao.com
    🌏 Website: https://benhvientantao.com

    Tin tức khác